Fossá fellur fram af hálendisbrúninni í þröngum dal, Fossársdal, innst í Þjórsárdal. Vatnið er yfirborðsvatn og lindarvatn og rennslið að meðaltali um 7 rúmmetrar (eða tonn) á sekúndu.

Áin steypist ofan mikilfenglega hamra í tveimur fossum. Sá stærri var lengst af nafnlaus en jarðfræðingurinn Helgi Pjeturs nefndi hann Háafoss árið 1912. Fallhæðin er 122 metrar og er fossinn sá næst hæsti í landinu (á eftir Glym í Hvalfirði). Annar foss, nokkru lægri, blasir við skammt frá Háafossi. Franskur verkfræðingur og samstarfsmaður Helga, André Courmont, nefndi hann Granna.

Jarðlögin við fossana, nálægt 2 milljón ára gömul, eru úr þykkum hraunum að ofan en undir þeim ber mest á gosbergi undan ísaldarjöklum, svonefndu móbergi, þ.e. þjöppuðum og samansteyptum gjóskulögum. Auðveldast leiðin að fossinum er um línuveginn sem liggur í norðvestur frá akveginum að Sultartangavirkjun, framhjá Hólaskógi. Leiðarmerkingar vísa á leiðina.

Vegur liggur af línuveginum að palli við fossagljúfrið en þaðan er einstakt útsýni. Eru allir hvattir til að gæta varúðar við brúnirnar.

Heimild: Sjá hér
Mynd: Íslandsmyndir.is